زمانی که به بررسی سوالاتی که در خصوص طرز کار دستگاه اکسیژن ساز مطرح شده است می پردازیم، می‌بینیم که عده‌ای از مخاطبینمان در خصوص نحوه تولید اکسیژن و سازوکار این محصول سوال داشته و عده دیگری نیز خواستار دریافت اطلاعاتی در خصوص طریقه استفاده از آن هستند .

از آنجایی که این یادداشت مجالی برای ارائه پاسخ مختصری به این سوالات به ما می‌دهد، در ادامه به بررسی هردوی آن‌ها در قالب طرز کار یک دستگاه اکسیژن ساز خواهیم پرداخت .

 

طرز کار دستگاه اکسیژن ساز

یک اکسیژن‌ساز چگونه هوای تنفسی کاربر خود را تولید می‌کند؟

در وهله اول باید بدانیم که این محصولات بر خلاف کپسول‌های اکسیژن فاقد منبعی داخلی هستند تا اکسیژنی اضافه به محیط تزریق کند، پس هرآنچه که به صورت هوایی با طراوت وارد سیستم تنفسی کاربر می‌شود در حقیقت نشأت گرفته از خود هوای محیط است .

در همین رابطه سازوکار اکسیژن ساز بیمارستانی، خانگی و پرتابل در مجموع تفاوت چندانی با دیگری ندارد . زمانی که این دستگاه را روشن می‌کنید، پمپ‌های مخصوص این محصولات هوای درون اتاق را مکیده و از سپس از محفظه‌هایی که حاوی پور زئولیت هستند عبور می‌دهد .

می دانیم که هوای پیرامون ما از 78% نیتروژن، 21% اکسیژن و حدود 1% آرگون و کربن دی‌اکسید تشکیل شده است . عبور هوا از این محفظه سبب می شود تا بخش اکسیژنی مخلوط مورد نظر از دیگر اجزای هوا جدا شده و با کمپرسوری که فشار آن را به حدود 230 میلیمتر جیوه می رساند، با خلوصی بیش از 90% وارد محفظه نگهداری پشت فلومتر گردد .

به عنوان نکات تکمیلی لازم است تا بدانید :

• مدل‌های بیمارستانی و خانگی اکسیژن‌سازها با برق کار می‌کنند، در نتیجه در طرز کار دستگاه اکسیژن ساز اگر جریان برق قطع شود آن‌ها نیز خاموش می‌شوند .

• این محصولات فاقد تانک یا محفظه‌ای برای ذخیره اکسیژن هستند، پس با کمک آن ها نمی توان اکسیژن ذخیره کرد .

• خروجی این دستگاه هواییست که ما با آن نفس می‌کشیم، پس نیاز است تا به اصول بهداشتی آن به ویژه فیلتراسیون دستگاه توجه ویژه‌ای داشته باشیم . در همین رابطه لازم است تا فیلتر اول که از جنس اسفنج متخلخل پلی اورتان یا همان ابر صنعتی می باشد را هفته‌ای یکبار شسته و فیلتر دوم را که از جنس کاغذ فیلترهای HEPA می‌باشد را سالی 2 بار تعویض کنیم .

• اگر در طرز کار دستگاه اکسیژن‌ساز شما به صورت مکتوب امکان حمل و جابجایی آن ذکر نشده است، نه این وسیله را جابجا نمونه و نه به پهلو قرار دهید، چرا که با قرارگیری موتور و کمپرسور در شرایطی غیر استاندارد، حتی اگر این محصول خراب هم نشود، دیگر نمی‌توان روی بازدهی بالای آن حساب باز کرد .

• در طرز کار دستگاه اکسیژن ساز اکسیژن خشک به سیستم تنفسی ، بینی و گلو آسیب بیمار می‌زند، در نتیجه نیاز است تا بواسطه راهکاری مرطوب شود. از همین روی اکسیژن در شرف مصرف با عبور از لیوان مانومتر اندکی تر شده و سپس وارد دهان و بینی فرد می شود .

این لیوان که ثلث آن را با آب مقطر یا آب جوشیده‌ای که سرد شده است پر می‌کنیم، هیچگاه نباید خالی شده یا از سطح مشخصی کمتر شود و لوله‌های ارتباطی آن نیز مستلزم تمیزکاری مستمر به منظور جرم زدایی و عدم تثبیت رسوب‌های احتمالی می‌باشد .

چگونه از یک اکسیژن‌ساز استفاده کنیم ؟

 

بدیهیست که اکسیژن‌سازها نیز همانند ونتیلاتور تنفسی یا بسیاری دیگر از لوازم برقی توسط مجموعه ‌های مختلفی ساخته می‌شوند که همین امر سبب می‌شود تا حجم، نوع طراحی، بازدهی، قیمت و ویژگی‌های شاخص آن‌ها با یکدیگر تفاوت داشته باشد .

در همین رابطه از آنجایی که نمی توان به طریقه روشن کردن تک تک آن ‌ها پرداخت، در ادامه به روشی کلی که در دستگاه‌های مختلف به طرق مختلف خودنمایی می‌کنند می‌پردازیم .

در طرز کار دستگاه اکسیژن ساز برای راه‌اندازی آن، ابتدا این محصول را به برق وصل کرده و پس از نواختن دکمه پاور آن آماده سبز شدن چراغ حالت فعال آن می‌شویم . با روشن شدن این وسیله به کمک ولوم فیزیکی یا دکمه هایی که میزان جریان هوای خروجی را تنظیم می‌کنند مشخص می‌کنیم که چه میزان اکسیژن خالص تولید شده و هوای تجویزی پزشک با چه کمّ و کیفی به کاربر انتقال یابد .

در بخش تایمر دستگاه‌های اکسیژن ساز نیز معمولاً دو دکمه وجود دارد که زمان فعالیت این وسیله را با فواصل 10 دقیقه‌ای تنظیم می‌کند . حال اینکه بیشینه مقدار زمان فعالیت دستگاه به صورت تنطیم شده 40 ساعت می باشد ، چنانچه روی صفر قرار گیرد به صورت خودکار روشن و خاموش شده و اگر هم به کلی تنظیم نشود دستگاه به صورت مستمر و بدون قطعی به کار خود ادامه می‌دهد .

برای اطلاعات بیتشر  مقالات ما را در سایت کاویان مدیکال مطالعه فرمایید.